به نقل از «قدس آنلاین»

استاد حوزه علمیه خواهران مطرح کرد؛ اهمیت تفکر خلاّق در مسیر رشد یاددهی و یادگیری

تاریخ انتشار: ۲۷ خرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۰۲۴۸۰

کارگاه آموزشی «طوفان فکری و بیان تضادها؛ کارآمدی یا ناکارآمدی روشهای تدریس فعلی» در نخستین جلسه پیش رویداد آموزشی تربیتی جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها با حضور اساتید در سالن اجتماعات ساختمان شهید مطهری(ره) برگزار شد.

در این کارگاه، سرکار خانم نجمه نجم استاد و پژوهشگر جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها به تبیین این موضوع پرداخت و عنوان کرد: وقتی به نظام آموزشی حوزوی نگاه می‌کنیم، افراد و نقش‌های مختلفی می بایست ارتقا یابند تا نظام تعلیم و تربیت حوزه رشد یابد، اما در این رویداد بر دو بال «استاد و طلبه»؛ یعنی بال «تدریس و تحصیل» و بال «یاددهی و یادگیری» تمرکز شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

استاد و پژوهشگر جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها تصریح کرد: اگر ما نسبت به شیوه‌های یادگیری کارآمد آشنایی نداشته باشیم، نتیجه مطلوب حاصل نخواهد شد. در جلسه امروز پیش رویداد، هدف اصلی «فکر ورزی» و درگیر شدن ذهن شما اساتید بزرگوار با کلیدواژه ها، عبارات متناسب و مهم با هدف رویداد و طرح مباحث مختلف در زمینه های متفاوت با «مدل طوفان فکری» است.اگر ذهن شما بزرگواران بدین شکل درگیر مباحث مختلف و پیدا کردن ارتباط یا عدم ارتباط آنها با رسالت استادی شما شود، به هدف ترسیم شده نزدیک می شویم. این نکته مورد عنایت باشد که هدف این گونه جلسات، اصلا آموزش نیست و صرفا زمان کوتاه و زمینه ای است برای انگیزه بخشی جهت پیگیری علاقمندان.

وی در ادامه، نقشه راه اجمالی مربوط به سه جلسه برنامه ریزی شده را با عناوین اصلی و زیرعنوان های آن به طور اجمالی توضی داد تا سیر مباحث جلسات برای اساتید روشن تر شود.

توجه به بحث آینده نگرانه در الگوی تدریس

نجم با اشاره به مبحث وزن دهی در خصوص موضوع کارگاه، عنوان کرد: در وزن دهی ارتقای نظام تعلیم و تربیت حوزه معتقدیم افراد مختلف و نقش‌های مختلف باید تأثیرگذار باشند که توازن ارتقا در «روش‌ها و مهارت‌های یاددهی»، «روش‌ها و مهارت‌های یادگیری»، «روش‌ها و مهارت‌های برنامه ریزی درسی»، «روش‌ها و مهارت‌های آموزش پژوهش محور»، «روش‌ها و مهارت‌های "راهبران آموزشی" و "کادر اجرایی" در کنار "کادر علمی"»، «روش‌ها و مهارت‌های ارزشیابی» و غیره لازم است. اما اکنون و در این گام، بر جریان سازی ارتقا توسط اساتید تمرکز داریم و بر این باوریم که اساتید با ممهز شدن در مباحث روشی و مهارتی نوین در تدریس، می توانند ضریب تاثیر قابل توجهی را برای ارتقای دستاوردهای حوزه ایفا کنند.

وی با بیان اینکه عمق واژه معلم، معنایی از پرورش دادن در کنار علم دارد، گفت: اگر اساتید آگاهانه، متخصصانه، عالمانه و محترمانه موج و یا جریانی ایجاد کنند و به عنوان یک معلم پرورش دهنده، مطالبه منطقی داشته باشند؛ این موج می‌تواند باعث تغییر رویه و یا تغییر سیاست و برنامه ریزی مسئولان بالادستی در جهت تحقق مطالبه اساتید شود.

استاد و پژوهشگر جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها در ادامه به مبحث تلاش برای وضعیت سنجی اشاره کرد و اظهار داشت: وضعیت سنجی یک تکنیک پژوهشی است و قواعد تخصصی خود را داراست اما اساتید به عنوان بهترین شاهدان میدانی در عرصه جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها هستند و می‌توانند به صورت تجربی، خروجی‌ها و دستاوردهای مجموعه را ارزیابی کنند. این کار با کمک تکنیک بارش فکری به طور اجمالی انجام شده و در ادامه با در اختیار گذاشتن داده هایی در مورد چراییِ عدم کارآمدی خروجی های جامعه الزهرا، از اساتید خواسته شد که به نقد و بررسی آن بپردازند.

نجم تصریح کرد: ما به کنشگران جدی در عرصه‌های مختلف تبلیغی، پژوهشی، مدیریتی، مشاوره ای و غیره نیاز داریم؛ کنشگرهایی با واکنش سریع که بتوانند در عرصه‌های مختلف و در مواقه ایجاد مسائل مختلف، به طور فعال نقش آفرینی کنند.

وی تأکید کرد: اگر می‌خواهیم طلاب به عنوان کنشگران عالی در آینده کشور باشند، باید ضمن الگوگیری از روش های مطلوب در میراث حوزه و متقدمان، به بحث های روشی و مهارتی نوین در حال حاضر مجهز شده و در ضمن آن، آینده نگرانه الگوهایی را برای تدریس و تحصیل، برای یاددهی و یادگیری طراحی کنیم.

لزوم فعالیت کنشگرانی کارآمد در عرصه تدریس

استاد و پژوهشگر جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها با اشاره به برداشت اساتید از وضعیت موجود، به ارائه نکاتی در راستای ذهن ورزی نسبت به وضعیت موجود و روش‌های تدریس موجود پرداخت و در ادامه تأکید کرد: ما در عرصه تدریس نیز به کنشگرانی فعال نیاز داریم؛ ما باید برای قبل از جذب طلبه تا فرا فارغ التحصیلی برنامه داشته باشیم، ما حتی باید برای ایام مرخصی طلاب برنامه داشته باشیم تا احساس رکود و توقف نداشته باشند. اگر طلبه ای برای فرزندآوری مرخصی گرفته است حتی در همان ایام هم بایستی احساس رشد و ارزشمندی را به او بدهیم. انجام این کار با برنامه و با آموزش چند روش و تکنیک میسر است. شایسته است شرایط رشد علمی را با مدل های ساده برای آنها فراهم کنیم تا در ایام مرخصی با ارزشمندی مادری کنند و تصور نکنند که از مرحله تحصیل عقب مانده اند.

نجم در ادامه به مبحث منبع شناسی اشاره کرد و به معرفی کتاب‌های متعددی درباره الگوهای تدریس، روش‌ها و فنون آموزش، ابزارهای موفقیت در تدریس، مهارت‌ها و راهبردهای آموزش و یادگیری، روانشناسی انگیزشی و یادگیری و غیره پرداخت و ارتباط هر منبع را با وضعیت سنجی بالا و روش‌های تدریس اساتید و نیز برنامه رویداد مورد بررسی قرار داد. این معرفی ضمن آشنایی اساتید با منابع مختلف، زمینه ای برای طرح مسائل مختلف در مبحث روشهای نوین تدریس و چگونگی کارآمدی در تدریس بود تا در انتخاب مسئله برای تشکیل گروه های حل مسئله اساتید برای رویداد نیز کمک کننده باشد.

وی خاطرنشان کرد: سطح و عمق محتوا و نیز سناریوهای تدریس، همچنین روشها و تکنیک های یاددهی در سطوح مختلف تحصیلی باید متفاوت باشد. اما آنچه که باید همیشه مورد توجه اساتید سطوح تحصیلی دو، سه و چهار قرار گیرد، این است که به کنجکاوی، حساسیت و دغدغه مندی، خلاقیت و فعالیت طلاب و تقویت گفتگومحوری و تقویت قوای تحلیلی طلاب توجه داشته باشند.

مشاور طرح و برنامه مدیر جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها بیان داشت: اگر اساتید با تکنیک‌های حل مسئله آشنا باشند و جلسات را بر اساس تکنیک حل مسئله پیش ببرند، طلاب بیشتر همکاری می‌کنند و حضور فعال خواهند داشت.

امروز برخی میراث حوزوی مورد غفلت واقع شده است

نجم با بیان اینکه ما تکنیک‌هایی در پژوهش داریم که در تدریس بسیار مهم هستند، عنوان کرد: در روش‌های تدریس تکنیک‌ها بسیار اهمیت دارند؛ تکنیک‌ها و سواد رسانه به ما کمک می‌کند، طلبه امروز با قابلیت های به روز، احساس ‌کند که ما او را درک می‌کنیم، می‌فهمیم و متناسب با نیازها و ظرفیت های روز دین و میهن به او کمک می‌کنیم.

وی با بیان اینکه امروز برخی میراث حوزوی مورد غفلت واقع شده است، تصریح کرد: حوزه علمیه در آموزش پژوهش محور سابقه دارد و ما باید به آن افتخار کنیم و روش های مطلوب گذشته را احیا کنیم. علاوه بر بتوانیم در این امر به نظریه های آموزشی و روشهای تعلیم و تربیتی متناسب با بوم و اقتضائات حوزه در عصر امروز با نگاه آینده نگرانه برسیم.

استاد و پژوهشگر جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها عنوان کرد: وقتی در مورد آموزش پژوهش محور صحبت می‌کنیم، برخی تصور می‌کنند که خروجی این نوع آموزش فقط باید مقاله باشد، در حالیکه اینگونه نیست. بلکه آموزش پژوهش محور به معنای استفاده از تکنیک‌ها و روشهای مختلف پژوهشی (نه به صورت قطعه ای جدا از آموزش و تدریس) بلکه کاملا همنوا با تدریس استاد است. به عبارتی در زیست تدریس استاد مشاهده می شود و طلبه با آن در ایام یادگیری، زیست می کند تا ملکه وجودی اش شود و خروجی آن در قوت تحلیل و استنباط و قابلیت حل مسئله طلاب دیده شود.

وی اضافه کرد: آموزش پژوهش محور در زیست و سبک تدریس ما اتفاقا وقت اضافه نمی خواهد و اگر درست و بجا استفاده کنیم، تدریس ما را مدیریت زمان می‌کند.

اهمیت هویت طلبگی

نجم همچنین به اهمیت موضوع هویت و نقش طلبگی اشاره کرد و گفت: هویت طلبگی طلاب بسیار مهم است و باید به آن بها و ارزش دهیم تا طلاب نسبت به این مسئله، ضمن «خودآگاهی و آشنایی با منظومه خودآگاهی شان» احساس ارزشمندی داشته باشند و نحوه کارآمدی در نقش های مختلف طلبگی را بدانند.

وی تصریح کرد: اینکه در روش تدریس ما، هویت طلبگی چه جایگاهی دارد، بسیار مهم است و باید راهکارهایی پیدا کنیم تا طلبه نسبت به هویت طلبگی، خودآگاهی پیدا کند.

اهمیت مهارت‌های تفکر در نظام تحلیلی و مهندسی ذهن طلاب و تقویت حسّ معناداری طلبگی

استاد و پژوهشگر جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها با اشاره به مهارت‌های پایه، عنوان کرد: ما ۱۲ مهارت پایه داریم که متأسفانه جدی نمی گیریم، از جمله تمرکز، برنامه ریزی، مدیریت زمان، مدیریت استرس، تکنیک ها، روش‌های مطالعاتی و حل مسئله که پیشنهاد می‌شود اساتید به مهارت‌های پایه توجه اساسی داشته باشند.

نجم با بیان اینکه مهارت‌های پایه برگ برنده ما در آینده حوزه است، افزود: کانون اندیشه طلاب جوان نزدیک به ۵۶ کتاب با موضوع «مهارت‌های طلبگی» چاپ و منتشر کرده است که اولین جلد آن با موضوع «خودآگاهی و مدیریت خویشتن» است، همچنین جلدهای دیگر این مجموعه کتاب به موضوعات آیین طلبگی، مباحثه، جلسه درس، برنامه ریزی تحصیلی، راز بندگی، روند تحصیلی حوزه، خودسازی به زبان ساده، چگونه مطالعه کنیم، شادابی خانواده، چالش‌های طلبگی، حافظه و فنون یادگیری، رازهای نماز، روش تدریس، تبلیغ مجازی و غیره پرداخته است.

وی با اشاره به اهمیت مهارت‌های تفکر، گفت: ما بر مهارت‌های تفکر تأکید داریم، مثلث تفکر واگرا، تفکر خلاق و تفکر سیستمی به تقویت نظام فکری، تحلیلی و مهندسی طلاب کمک کند. این نوع تفکرها حس عدم معناداری را از افراد دور می‌کند.

استاد و پژوهشگر جامعة الزهرا سلام‌الله‌علیها با اشاره به اینکه طلاب باید نسبت به اصل رسالت طلبگی، فایده دروس، آینده مطالعات تخصصی، چگونگی کاربردی کردن دروس، رابطه منطقی و مهندسی دروس و رشته های مختلف در نظام حوزوی و علوم انسانی اسلامی شناخت داشته باشند، گفت: در حال حاضر طلاب ما مهندسی رشته ها و دروس حوزوی خود را نمی دانند، رابطه آنها را با هم درک نکرده اند، نسبت به معناداری آنها شناخت ندارند، اصلا مختصات خود را در این نظام آموزشی حوزوی بعضا نفهمیده اند. این رویداد قدمی است برای معناداری بیشتر مسیر تدریس و مسیر تحصیل برای طلاب و اساتید و این رویداد قرار است به کمک شما اساتید، یک جریان و موجی ایجاد کند.

در ادامه این کارگاه، بوم‌هایی در اختیار اساتید قرار گرفت و درباره اجزای این بوم توضیحاتی ارائه شد تا اساتید با توجه به گفتگوهای انجام شده در جلسه طوفان فکری به تکمیل آن بپردازند.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: کارگاه آموزشی جامعة الزهرا سلام الله علیها روش ها و مهارت آموزش پژوهش محور داشته باشند برنامه ریزی هویت طلبگی تکنیک ها حل مسئله

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۰۲۴۸۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ضرورت ارتباط با حوزه و ادامه تحصیل روحانیون شاغل در سازمان‌های دولتی

امام جمعه اصفهان گفت: ما هزار طلبه در مدارس امین داریم و حدود ۴۰۰ طلبه نیز در طرح هجرت در روستا حضور دارند، اما تحصیل و ادامه آن برای طلاب و روحانیون امر مهم‌تری است و طلاب نباید به این واسطه از درس بازبمانند.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، آیت الله سید یوسف طباطبایی نژاد در دیدار با مشاور وزیر و رئیس شورای اقامه نماز وزارت نفت ضمن تبریک عملیات بزرگ سپاه پاسداران در حمله به رژیم صهیونیستی اظهار داشت: همان گونه که رهبر معظم انقلاب در مورد طوفان الاقصی فرمودند این شکست برای اسرائیل جبران ناپذیر است این شکست رژیم صهیونیستی نیز جبران نمی‌شود.

عضو خبرگان رهبری با بیان اینکه دشمن در سال‌های گذشته درباره قدرت پدافندی و گنبد آهنین بسیار تبلیغ کرده بود گفت: آنها این را تلقین می‌کردند که کشوری نمی‌تواند به آنها حمله کند اما خود می‌توانند هر کشوری را مورد هدف قرار دهند ولذا بیشتر کشورهای عربی می‌ترسند و این ترس ریخته شد و قدرت ایران بسیار بالا رفت.

وی افزود: در آیه ۵۰ سوره مائده خداوند می‌فرماید اگر فردی ولایت یهود و نصاری را قبول کرد از آنها است، لذا برخی از کشورهای عربی را نمی‌توان مسلمان نامید و افرادی که در دل آنها بیماری است به سرعت به سمت یهود و نصاری می‌روند و قرآن کریم می‌فرماید چه بسا پیروزی خداوند فرامی رسد و آنها ابراز پشیمانی می‌کنند.

امام جمعه اصفهان عملیات وعده صادق را کار بسیار عظیمی برشمرد و عنوان کرد: بهترین تعبیر را امام (ره) داشت که فرمود اسرائیل غده سرطانی است، یعنی اگر مقابل آن نایستیم به یک کشور و منطقه اکتفا نمی‌کند و آن را در میان کشورهای اسلامی قرار داده‌اند تا آنها را بترسانند، اما مردم مظلوم غزه این ترس را از بین بردند و به مردم دنیا نشان دادند و هر کودک شیرخواری که اسرائیل می‌کشد بمبی بر علیه رژیم صهیونیستی است و مردم از آنها منتفر شده‌اند.

نماینده ولی فقیه در استان این اقدام را کاری خدایی و از برکت خون شهیدان دانست و گفت: باید جوانان را با این کارهای ارزشمند آشنا کنیم و پیشرفت‌های نظامی کشور از ابتدای انقلاب تاکنون را تبیین نمائیم.

آیت الله طباطبایی نژاد در ادامه سخنان خود به حضور قشر روحانیت در وزارت نفت نیز اشاره کرد و گفت: البته ما هزار طلبه در مدارس امین داریم و حدود ۴۰۰ طلبه نیز در طرح هجرت در روستا حضور دارند اما تحصیل و ادامه آن برای طلاب و روحانیون امر مهم‌تری است و نباید طلاب به این واسطه از درس بازبمانند.

وی با تاکید بر ادامه تحصیل طلاب و روحانیون تصریح کرد: طلاب ما باید درس را ادامه دهند و باید از روحانیون مستقر در وزارت نفت نیز مسئله ادامه تحصیل را بخواهید.

در ابتدای این دیدار حجت الاسلام والمسلمین شاهانی مشاور وزیر و رئیس شورای اقامه نماز وزارت نفت نیز گزارشی از مجموع اقدامات و فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی انجام شده در حوزه ائمه جماعات مرتبط با وزارت نفت ارائه کرد و اظهار داشت: وزارت نفت در چهار شرکتی اصلی خود در سطح کشور حدود ۸۵۰ امام جماعت دارد و مدت ۸ سال است که در این زمینه کشور به ۱۰ منطقه تقسیم شده است و هر منطقه‌ای نیز مسئولی معین دارد تا بر کار نظارت کرده و مشکلات را پیگیری نمایند.

وی از برگزاری ۱۴ کارگاه آموزشی ویژه ائمه جماعت منطقه اصفهان و برگزاری ۴ دوره مجازی برای این روحانیون خبر داد و افزود: برگزاری سخنرانی، بیان احکام و مشاوره برخی از اقدامات این روحانیون است و هم چنین در جزایر خارک و عسلویه روحانیون ما حضور دارند و با تاکید وزیر نفت بر مسئله وجود نماز جماعت در کمپ‌های کارگری و شهرک‌های مصنوعی وزارت نفت نیز مساجد خوبی احداث شده و بر برنامه‌های فرهنگی آنها نظارت داریم.
حجت الاسلام والمسلمین شاهانی خاطر نشان کرد: در مورد مسئله حجاب و عفاف نیز مصوباتی داشته‌ایم و کنترل‌های خوبی شده است و بسیج صنعت نفت نیز کارهای فرهنگی خوبی انجام می‌دهد.

گفتنی است در استان اصفهان در بدو انقلاب حدود ۳ هزار مشترک مصرف کننده گاز وجود داشته است که این رقم پس از پیروزی انقلاب اسلامی به بیش از ۲ میلیون و پانصد هزار واحد مصرف کننده گاز رسیده است و در حوزه روستاها در راستای خدمت به محرومین و تولید و اشتغال مولد به بیش از یک هزار و ۵۰۰ روستا گازرسانی شده است.

کد خبر 748382